Mang thai ngoài tử cung – Chia sẻ từ chuyên gia phụ sản
Chia sẻ của chuyên gia Thai Sản – Phụ Khoa, Bác sĩ Tạ Thị Hồng Duyên về tình trạng mang thai ngoài tử cung. Những thông tin cần thiết về nguyên nhân, dấu hiệu và biện pháp khắc phục mang thai ngoài tử cung an toàn, hiệu quả.
Mục lục:
Mang thai ngoài tử cung là gì?
Mang thai ngoài tử cung “ectopic pregnancy” là một tình trạng thai nghén xảy ra ngoại vị, thai không phát triển trong tử cung như bình thường mà nằm bên ngoài buồng tử cung. Trong nhiều trường hợp, thai ngoại tử cung diễn ra trong ống buồng trứng, một vị trí không có chức năng hỗ trợ cho sự phát triển của thai nghén và không thể cung cấp đủ nguồn dinh dưỡng cần thiết cho bào thai.
Mang thai ngoài tử cung là một biến chứng thai kỳ nguy hiểm và đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức. Thai nghén ngoại vị tử cung có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng bao gồm tổn thương ống buồng trứng, chảy máu nội tiết vùng kín, và đe dọa tính mạng của phụ nữ. Triệu chứng mang thai ngoài tử cung thường bao gồm đau bên một bên của bụng dưới, chảy máu âm đạo, và có thể xuất hiện sốt cao.
Tử cung hay còn gọi là dạ con, là cơ quan sinh sản của người phụ nữ. Tử cung có 2 vòi trứng ở hai bên, nối với 2 buồng trứng, cũng là nơi khởi đầu của hành trình đi đến tử cung làm tổ của trứng đã thụ tinh. Khi mang thai bào thai cần được di chuyển đến và phát triển tại đúng vị trí nằm trong tử cung.
Mang thai ngoài tử cung là một tình trạng cấp cứu sản khoa nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng của phụ nữ.
Nguyên nhân mang thai ngoại vị tử cung là do đâu?
Theo chia sẻ của các chuyên gia y tế Bác sĩ Tạ Thị Hồng Duyên, nguyên nhân dẫn đến thai nghén ngoại tử cung vẫn là một lĩnh vực đang được nghiên cứu và chưa được xác định một cách rõ ràng hoàn toàn. Tuy nhiên, một số vấn đề sau có liên quan chặt chẽ với tình trạng mang thai ngoại vị, các vấn đề đó bao gồm:
-
Viêm nhiễm ống dẫn trứng và sẹo do di chứng từ bệnh viêm nhiễm hoặc các ca phẫu thuật trước đó
Trong trường hợp ống dẫn trứng bị viêm, sẹo phẫu thuật, viêm buồng trứng,… có thể làm ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của trứng phôi và khả năng gắn bám dính phôi trứng.
-
Yếu tố nội tiết và di truyền không bình thường
Các biến đổi trong hệ thống hormone và các vấn đề di truyền của người phụ nữ có thể tạo nguyên nhân dẫn đến biến chứng mang thai ngoài tử cung.
-
Dị tật bẩm sinh
Vấn đề về cấu trúc cơ bản của ống dẫn trứng hoặc tử cung có thể là nguyên nhân gây ra mang thai ngoài tử cung.
Những vấn đề trên có thể tạo ra ảnh hưởng đến hình dáng và chức năng nhiệm vụ của ống dẫn trứng và các cơ quan sinh sản khác, làm tăng nguy cơ phụ nữ mang thai ngoài tử cung.
Những đối tượng có nguy cơ cao bị mang thai ngoài tử cung?
Mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh sản đều có nguy cơ trở thành nạn nhân của biến chứng mang thai ngoài tử cung. Nguy cơ gặp phải biến chứng thai ngoại vị này còn có thể cao hơn nếu người phụ nữ có những yếu tố sau đây:
- Nữ giới mang thai ngoài 35 tuổi.
- Có tiền sử phẫu thuật khung xương chậu, phẫu thuật vùng bụng, hoặc đã từng phá thai nhiều lần trước đó.
- Có tiền sử bệnh viêm khung xương chậu
- Vẫn gặp biến chứng dù đã thắt ống dẫn trứng hoặc gắn thiết bị hỗ trợ tử cung
- Gặp biến chứng sau khi dùng thuốc hoặc liệu pháp trợ sinh.
- Sử dụng thuốc lá.
- Có tiền sử mang thai ngoài tử cung.
- Có tiền sử mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như bệnh lậu hoặc chlamydia.
- Cấu tạo ống dẫn trứng bất thường, gây khó khăn cho việc di chuyển của trứng.
Phụ nữ đã từng trải qua thai nghén ngoại tử cung có khả năng cao hơn lặp lại tình trạng này trong các thai kỳ sau. Những ca phẫu thuật như phẫu thuật tử cung, phẫu thuật ống dẫn trứng, bệnh lý tình dục, dị tật, tuổi cao,… đều là những yếu tố có thể tăng nguy cơ thai ngoài tử cung của nữ giới. Chỉ khi thực sự quan tâm tới sức khoẻ bản thân, trao đổi chi tiết với y bác sĩ mới có thể giúp người bệnh tìm ra giải pháp thoát khỏi biến chứng này một cách hoàn toàn.
Dấu hiệu nhận biết mang thai ngoài tử cung
Phần lớn dấu hiệu thai ngoài tử cung thường xảy ra ở tuần thứ 4 đến tuần thứ 10 của thai kỳ. Ban đầu, các dấu hiệu thai ngoài tử cung không rõ ràng. Vì vậy nhiều chị em dễ gây nhầm lẫn như những trường hợp mang thai thông thường, các dấu hiệu vẫn là: Trễ kinh, nôn, buồn nôn, ốm nghén, ra máu, đau bụng dưới…
Chị em có thể nhận biết dấu hiệu mang thai ngoài tử cung sớm nhất thông qua một số biểu hiện sau:
Chảy máu âm đạo bất thường
Chảy máu âm đạo bất thường kèm đau bung mạnh là dấu hiệu thường gặp nhất khi thai phụ mang thai ngoài tử cung. Mẹ bầu sẽ bị ra một chút máu nhưng lại dễ bị lầm tưởng rằng đây là dấu hiệu của việc mang thai.
Đau bụng, đau vùng xương chậu dữ dội
Khi bị táo bón, đau bụng dữ dội một bên kèm theo chảy máu âm đạo. Thì các chị em nên nghĩ ngay đến trường hợp bị mang thai ngoài tử cung. Lúc đầu cơn đau chỉ âm ỉ nhưng mức độ đau sẽ tăng dần lên, nhất là khi vòi trứng bị vỡ. Thai phụ sẽ thấy cơ thể rất mệt mỏi, da xanh xao, thậm chí là hôn mê. Ngoài ra, chị em cũng sẽ thấy bị đau lưng, nhất là vùng lưng dưới.
Ốm nghén trầm trọng
Các thai phụ mang thai ngoài tử cung vẫn có các triệu chứng ốm nghén như bình thường. Nhưng tình trạng này thường sẽ trầm trọng hơn rất nhiều.
Nồng độ HCG trong máu giảm dần
Khi mang thai nồng độ HCG trong máu sẽ tăng dần kể cả thai ngoài tử cung. Tuy nhiên nếu thai là thai ngoài tử cung nồng độ này sẽ tăng rất chậm, không tăng hoặc thậm chí giảm dần. Chính vì vậy một số chị em nhận thấy bản thân có thai nhưng khi thử thai lại lúc 2 vạch lúc chỉ có một vạch.
Hay bị chuột rút
Chuột rút là triệu chứng thường gặp khi đang mang thai. Tuy nhiên chuột rút đi kèm với một số triệu chứng bất thường khác như chảy máu âm đạo, đau bụng dữ dội, … Thì có thể là dấu hiệu cảnh báo bị mang thai ngoài tử cung.
Tham khảo chủ đề liên quan
>>> Trễ kinh 10 ngày có sao không?
>>> Dấu hiệu có thai (mang thai) sớm
Chẩn đoán thai ngoài tử cung bằng cách nào?
Chẩn đoán được thực hiện thông qua các phương tiện hình ảnh như siêu âm, xét nghiệm máu nhận biết thai. Điều trị thường bao gồm phẫu thuật để loại bỏ thai ngoại tử cung và ngăn chảy máu âm đạo. Mặc dù không phải mọi trường hợp đều có thể dự đoán hoặc ngăn chặn, nhưng nhận thức sớm về các triệu chứng và tìm kiếm chăm sóc y tế kịp thời là quan trọng để giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa kết quả cho phụ nữ mang thai ngoại tử cung.
Để chẩn đoán mang thai ngoài tử cung, bác sĩ có thể chỉ định nữ giới thực hiện một số kiểm tra, xét nghiệm dưới đây:
-
Định lượng beta- hCG (beta-hCG) huyết thanh
hCG là hormone chỉ có ở người phụ nữ đang mang thai, được sản xuất sau khi trứng thụ tinh thành công. Nồng độ hormone hCG sẽ tăng lên theo sự phát triển của thai nhi. Trường hợp nồng độ hCG tăng ít hoặc không tăng, thậm chí là giảm và khi siêu âm thì không thấy túi thai trong tử cung thì khả năng cao thai nằm ngoài tử cung.
-
Siêu âm có phát hiện được thai ngoài tử cung không?
Siêu âm là cách đơn giản nhất, thường được áp dụng trong việc phát hiện và xác định thai ngoài tử cung. Siêu âm gồm có 2 dạng là siêu âm ổ bụng và siêu âm đầu dò. Tuy nhiên khi thực hiện chẩn đoán, các bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm đầu dò qua ngã âm đạo thay vì siêu âm ổ bụng. Nguyên nhân là do siêu âm ổ bụng cho kết quả chỉ thấy không có túi thai trong tử cung, khó phát hiện được túi thai trong ống dẫn trứng. Còn siêu âm đầu dò thì ngược lại, có thể phát hiện túi thai trong ống dẫn trứng, buồng trứng.
-
Nội soi ổ bụng có biết được thai nằm ngoại tử cung không
Nội soi ổ bụng là phương pháp hiện đại giúp chẩn đoán nhanh chóng và chính xác thai nằm ngoài tử cung cũng như vị trí túi thai. Với phương pháp chẩn đoán này, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở bụng để đưa ống nội soi vào. Bác sĩ sẽ di chuyển ống nội soi để kiểm tra trong tử cung và ống dẫn trứng có túi thai hay không.
Trong trường hợp phát hiện thai ngoài tử cung, bác sĩ có thể tiến hành loại bỏ túi thai ngay mà không cần chờ tiểu phẫu lần sau.
-
Dùng que thử thai có phát hiện thai ngoài tử cung không?
Cơ chế hoạt động của que thử thai là phát hiện nồng độ hormone hCG có trong nước tiểu ở nữ giới. Dùng que thử thai chỉ có tác dụng giúp người phụ nữ nhận biết được mình có thai hay không chứ không thể xác định được vị trí túi thai làm tổ. Chỉ cần nữ giới có thai thì nước tiểu của phụ nữ đã có chứa hormone hCG. Do đó, mang thai ngoài tử cung thử que vẫn lên 2 vạch.
Vì thế, khi thử thấy que thử thai 2 vạch, nữ giới nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra xem thai đã vào tử cung hay chưa. Trường hợp tuần thai nhỏ, chưa có khả năng vào tử cung, bác sĩ sẽ hẹn bạn đến kiểm tra sau 1 – 2 tuần nữa. Nếu nghi ngờ thai đã làm tổ ngoài tử cung các bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm đầu dò qua đường âm đạo để xác định vị trí túi thai. Ngoài ra, bạn cũng có thể phát hiện tình trạng thai qua nội soi ổ bụng.
Trong trường hợp phát hiện thai ngoài tử cung, bác sĩ có thể tiến hành loại bỏ túi thai ngay mà không cần chờ tiểu phẫu lần sau.
Thai ngoài tử cung nguy hiểm như thế nào?
Thực chất, nếu thai ngoài tử cung được phát hiện sớm. Khi chưa vỡ thì hầu như không có ảnh hưởng nào tới mẹ bầu. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu không phát hiện ra thai ngoài tử cung, để thai phát triển đạt kích thước lớn trong khi môi trường bên ngoài không phù hợp sẽ dẫn đến hiện tượng vỡ thai. Vỡ thai được xem là một biến chứng nghiêm trọng, có thể gây ra những hậu quả khủng khiếp đối với sức khỏe, thậm chí là tính mạng của người phụ nữ. Thai ngoài tử cung không điều trị có thể gây ra:
Gây xuất huyết trầm trọng
Khi thai ngoài tử cung vỡ, các mạch máu tại nơi làm tổ cũng bị vỡ theo, máu tràn vào ổ bụng khiến thai phụ mất máu nhanh. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây nhiễm trùng ổ bụng, thậm chí là tử vong. Ngoài ra, để bù vào lượng máu đã mất, thai phụ phải truyền máu. Điều này có thể gây ra một số phản ứng bất đồng về nhóm máu.
Nguy cơ vô sinh
Khi các mạch máu tại nơi làm tổ cũng bị vỡ gây ra tổn thương nghiêm trọng tới cơ quan đó, thông thường là vòi trứng. Khi cấp cứu, bác sĩ buộc phải cắt bỏ vòi trứng để không ảnh hưởng đến tính mạng của người phụ nữ.
Trong trường hợp cắt bỏ một bên vòi trứng. Tỷ lệ thụ thai sau này của phụ nữ sẽ giảm còn nếu phải cắt bỏ cả hai, sẽ mất khả năng làm mẹ, gây vô sinh nữ. Những điều này không những ảnh hưởng đến sức khỏe, khả năng sinh sản của người phụ nữ mà còn để lại những tác động tâm lý rất trầm trọng.
Mang thai ngoài tử cung có thể có thai lại không? Khi nào có thể mang thai lại
Theo bác sĩ Hồng Duyên, sau khi loại bỏ thai ngoài tử cung, nữ giới hoàn toàn có thể có thai trở lại. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, thai ngoài tử cung quá to, dẫn đến ống dẫn trứng bị vỡ hoặc tử cung bị tổn thương nghiêm trọng thì khả năng có thai tự nhiên có thể bị suy giảm. Chính vì thế, chị em cần đi khám thai định kỳ ngay từ những tuần thai đầu tiên để kịp thời xử lý những bất thường có thể xảy ra.
Một câu hỏi khác mà nhiều chị em quan tâm đó là sau khi loại bỏ thai ngoài tử cung thì bao lâu có thể có thai lại. Phần lớn người phụ nữ có thể mang thai lại sau khoảng 3 – 4 tháng kể từ khi kết thúc điều trị. Lúc này, cơ thể có đủ hormone để trứng tiếp tục rụng và chị em lại có thể có thai được. Trường hợp loại bỏ thai bằng phương pháp phẫu thuật, thì nữ giới có thể mang thai lại sau khoảng 6 tháng – 1 năm kể từ khi vết thương lành hẳn.
Tuy nhiên, tùy từng cơ địa cũng như cách chăm sóc của mỗi người mà thời gian phục hồi của chị em sẽ khác nhau. Chị em chỉ nên mang thai lại khi cơ thể đã hồi phục hoàn toàn nhằm đảm bảo sức khỏe và an toàn cho cả mẹ và bé. Chị em tốt nhất nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về thời gian mang thai lại và thực hiện các kiểm tra, xét nghiệm cần thiết trước khi mang thai.
Điều trị thai ngoài tử cung như thế nào?
Các chuyên gia y tế đặc biệt khuyến cáo: Thai ngoài tử cung không thể giữ được và cũng không thể di chuyển thai vào bên trong tử cung. Do đó, các thai phụ khi gặp phải tình trạng này cần xử lý kịp thời chứ không nên cố giữ thai. Các bạn cần đến các cơ sở chuyên khoa uy tín để được bác sỹ thăm khám và cho thai ra.
Hiện nay, thai ngoài tử cung cần lấy đi khói thai bằng cách tự tiêu hoặc phẫu thuật phá thai. Cụ thể:
- Thai chưa vỡ: thai phụ sẽ được bác sĩ điều trị bằng thuốc đặc hiệu hoặc tiêm trực tiếp hay gián tiếp vào máu. Giúp khối thai tự tiêu hoặc điều trị phẫu thuật nội soi.
- Thai đã bị vỡ: Người bệnh cần phẫu thuật ngay để ngăn xuất huyết nội, vỡ vòi trứng, mất máu và tử vong. Nếu sức khỏe mẹ ổn định, bác sĩ sẽ phẫu thuật nội soi. Trường hợp sức khỏe không ổn cần dùng đến mổ hở. Tùy vào tổn thương ở 2 vòi trứng mà bác sĩ chỉ định cắt bỏ 1 hoặc 2 vòi trứng.
Sau khi điều trị thai ngoài tử cung ổn định, thai phụ vẫn có thể có thai trở lại. Thời gian để có thai lại tuỳ thuộc vào thể trạng sức khoẻ thai phụ và phương pháp đã điều trị.
Địa chỉ điều trị thai ngoài tử cung an toàn và hiệu quả
Việc khắc phục thai ngoài tử cung là điều không dễ dàng và tiểm ẩn nhiều rủi ro. Do đó, chị em nên lựa chọn địa chỉ phá thai uy tín, có bác sĩ chuyên khoa giỏi thực hiện. Nếu thực hiện ở cơ sở kém chất lượng, thiếu thốn thiết bị, bác sĩ chuyên môn kém. Sẽ dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng, nguy hiểm đến tính mạng.
Nếu bạn e ngại đến các bệnh viện công đông người. Có thể lựa chọn Phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội. Phòng khám được Sở Y Tế cấp phép, với thế mạnh chuyên khoa về chăm sóc sức khỏe sinh sản.
Tại đây sử dụng trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ giỏi, phòng thủ thuật vô trùng. Đảm bảo khả năng sinh sản của chị em và nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Đặc biệt, thủ tục nhanh gọn, làm việc ngoài giờ hành chính từ 8h00 – đến 20h30. Giúp chị em tiết kiệm thời gian đi lại. Thai phụ hoàn toàn yên tâm bởi chi phí chữa thai ngoài tử cung đều được niêm yết công khai. Hồ sơ bệnh án bảo mật.
Sau phẫu thuật mang thai ngoài tử cung cần lưu ý những gì?
Sau phẫu thuật loại bỏ thai ngoài tử cung, nữ giới nên lưu ý tới những điều dưới đây để tránh nguy cơ nhiễm trùng, giúp cơ thể có thể hồi phục nhanh hơn, vết thương nhanh lành:
- Giữ vết mổ sạch sẽ, khô ráo;
- Uống nhiều nước để ngăn ngừa táo bón;
- Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, nhất là trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật;
- Không mang, vác vật nặng;
- Không quan hệ tình dục và sử dụng tampon khi chưa tham khảo và có sự chỉ định của bác sĩ
- Có chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học
- Không thụt rửa sâu âm đạo;
- Thông báo ngay cho bác sĩ nếu có những dấu hiệu bất thường ở vết mổ như sưng tấy, chảy nhiều máu, chảy dịch, cảm giác nóng ấm khi chạm vào,…
Phòng ngừa mang thai ngoài tử cung
Mang thai là điều vô cùng thiêng liêng với người phụ nữ. Nhất là với những chị em đã lập gia đình và mong muốn có con. Tuy nhiên, không phải mẹ bầu nào khi mang thai đều hưởng trọn được niềm hạnh phúc này. Nhất là những trường hợp thai ngoài tử cung. Đây được xác định là một vấn đề cực kỳ nguy hiểm đối với người phụ nữ.
Mang thai ngoài tử cung là biến chứng thai kỳ nguy hiểm, nếu không phát hiện sớm và xử lý kịp thời không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản mà còn đe dọa tới tính mạng của nữ giới. Do đó, cách để ngăn ngừa những biến chứng này chính là thực hiện biện pháp giúp phòng tránh nguy cơ mang thai ngoài tử cung và điều trị ngay khi nhận thấy triệu chứng.
- Vệ sinh vùng kín thường xuyên, sạch sẽ, đúng cách, nhất là trong thời kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ tình dục để tránh viêm nhiễm
- Không nên lạm dụng các phương pháp nạo phá thai
- Quan hệ tình dục an toàn
- Khám phụ khoa định kỳ và khi có dấu hiệu bất thường để được điều trị sớm, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm vòi trứng
- Không sử dụng các chất kích thích
- Nữ giới có tiền sử mang thai ngoài tử cung nên thông báo cho bác sĩ trước khi có ý định mang thai. Bởi những người từng mang thai ngoài tử cung sẽ có nguy cơ cao có thai ngoài tử cung ở lần tiếp theo.
Trên đây là toàn bộ thông tin chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu của tình trạng mang thai ngoài tử cung. Đồng thời đưa ra phương pháp xứ lý phù hợp khi người phụ nữ rơi vào hoàn cảnh thai ngoại vị tử cung. Hy vọng qua bài viết bác sĩ Duyên đã giúp chị em hiểu rõ hơn về vấn đề này. Mọi thông tin thắc mắc có thể gọi theo Hotline: 0969 668 152 để được tư vấn cụ thể hơn.
