Herpes sinh dục là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng cơ bản
Herpes sinh dục là một trong những bệnh xã hội phổ biến nhất hiện nay. Bệnh dễ mắc nhưng tái đi tái lại nhiều lần, khiến người bệnh gặp nhiều khó chịu và phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày. Vậy herpes sinh dục là bệnh gì? Có nguy hiểm không? Herpes sinh dục bao lâu thì khỏi? Tất cả thắc mắc sẽ được giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây. Mời bạn đọc cùng theo dõi.
Mục lục:
Bệnh Herpes sinh dục là gì?
Herpes sinh dục (còn gọi là mụn rộp sinh dục) là một trong những bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục nguy hiểm nhất hiện nay. Bệnh này do virus Herpes Simplex (HSV) gây ra. Virus HSV sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phát triển và gây bùng phát mụn nước hoặc lở loét trên bộ phận sinh dục, hậu môn, miệng. Do đó, bệnh lây truyền chủ yếu qua các con đường như:
- Tiếp xúc trực tiếp với các nốt mụn nước, vết trầy xước hoặc vết loét chứa virus gây bệnh khi hôn, quan hệ tình dục bằng miệng hoặc cọ xát bên ngoài bộ phận sinh dục.
- Quan hệ tình dục bằng đường âm đạo hoặc đường hậu môn
Tuy nhiên, bệnh có thể lây truyền ngay cả khi người bệnh không có các triệu chứng nổi mụn nước và vết lở loét.
Hiện các nhà nghiên cứu đã tìm ra 2 chủng loại virus HSV phổ biến nhất là HSV-1 gây bệnh trên môi, miệng và HSV-2 gây bệnh tại bộ phận sinh dục. Đáng lo ngại là bệnh herpes sinh dục có tỷ lệ tái phát cao, thường tái nhiễm nhiều lần trong suốt cuộc đời khi sức đề kháng của người bệnh suy giảm. Trong đó, tỷ lệ tái nhiễm virus HSV-2 là 95% và virus HSV-1 là 50%.
Nguyên nhân bệnh Herpes sinh dục
Với những con đường lây nhiễm trên, nguyên nhân gây bệnh herpes sinh dục được các chuyên gia y tế chỉ ra là:
- Quan hệ tình dục không an toàn
Không sử dụng bao cao su, quan hệ tình dục với nhiều bạn tình là nguyên nhân chính lây nhiễm bệnh xã hội, trong đó có herpes sinh dục. Trong đó, bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao ngay cả khi quan hệ bằng đường miệng hoặc đường hậu môn, thậm chí là quan hệ không thâm nhập (cọ xát bên ngoài cơ quan sinh dục).
- Lây từ mẹ sang con
Phụ nữ mang thai mắc bệnh herpes sinh dục có thể lây nhiễm cho con khi sinh thường qua đường âm đạo. Vì thế, thai phụ mắc bệnh cần trò chuyện với bác sĩ Sản khoa để thống nhất phương thức sinh mổ nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cho con trẻ.
- Lây qua đường máu
Virus HSV tồn tại nhiều trong máu của người bệnh. Do đó, người nghiện ma túy dùng chung kim tiêm hoặc bệnh nhân nhận máu từ người mắc bệnh herpes sinh dục có nguy cơ lây nhiễm bệnh rất cao. Tuy nhiên, trường hợp lây nhiễm qua đường nhận/truyền máu trong y khoa rất hiếm bởi trước khi tiến hành truyền máu cho bệnh nhân, các bác sĩ sẽ xét nghiệm và kiểm ra máu kỹ càng.
- Tiếp xúc trực tiếp với vết thương hở
Người khỏe mạnh có khả năng nhiễm virus gây bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với tổn thương chứa dịch tiết hoặc máu của người bệnh. Vì thế, mọi người cần thận trọng khi chạm vào các vết thương, ôm, hôn, nắm tay… với những người nghi nhiễm bệnh.
- Dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh
Một số vật dụng cá nhân có tính ẩm ướt như như bàn chải, dao cạo râu, đồ lót… có nguy cơ chứa virus HSV. Mặc dù HSV không thể tồn tại trong điều kiện nhiệt độ thường nhưng chúng có khả năng sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ trong môi trường nóng ẩm như nhà tắm. Do đó, nếu dùng chung các vật dụng cá nhân trên, nam, nữ giới có nguy cơ lây nhiễm bệnh.
Triệu chứng bệnh herpes sinh dục
Triệu chứng đầu tiên xuất hiện sau khi nhiễm virus từ 2-20 ngày, có trường hợp mất nhiều năm mới xuất hiện dấu hiệu đầu tiên. Nhận biết các triệu chứng mụn herpes sinh dục giúp người bệnh chủ động thăm khám và điều trị kịp thời.
Nổi mụn nước
Nổi mụn nước xung quanh vùng miệng, hậu môn, đặc biệt là cơ quan sinh dục là triệu chứng điển hình của bệnh trong giai đoạn đầu. Ở nam giới, các nốt mụn nước mọc riêng lẻ hoặc mọc thành từng cụm, từng chùm lớn xung quanh bao quy đầu, gốc dương vật, thân dương vật, bìu, hậu môn, đùi, hậu môn. Với nữ giới nhiễm herpes sinh dục, mụn nước sẽ xuất hiện tại vùng âm đạo, âm hộ, hậu môn, mông hoặc lan ra các vùng da xung quanh. Tại vị trí các nốt mụn nước, người bệnh sẽ cảm thấy nóng rát, và ngứa râm ran.
Xuất hiện vết loét
Trên cơ thể người bệnh, thường gặp nhất tại bộ phận sinh dục sẽ xuất hiện các vết loét chứa đầy chất lỏng bên trong. Các vết loét này thường tập trung thành từng cụm, gây sưng đau vùng da xung quanh nơi chúng mọc lên.
Khi có va chạm hoặc ma sát, các nốt mụn vỡ ra, tạo thành các vết loét và chảy dịch, khiến bộ phận sinh dục có mùi hôi khó chịu. Tình trạng này gây ngứa ngáy, khó chịu, đồng thời làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nếu không được can thiệp đúng cách.
Sau khoảng 5 -2 tuần kể từ khi các nốt mụn vỡ ra, vết loét sẽ tự khô lại và đóng vảy. Lúc này, không phải bệnh đã khỏi mà virus đang ẩn mình để chuẩn bị bùng phát lại trong tương lai.
Đau đớn
Người bệnh cảm thấy đau đầu, đau cơ, cơ thể mệt mỏi, đau nhức, tiểu buốt, tiểu rát, sưng hạch bạch huyết và đau tức vùng háng bẹn…
Viêm hậu môn, trực tràng
Quan hệ tình dục bằng đường hậu môn có nguy cơ gặp biến chứng viêm hậu môn, trực tràng do mụn rộp sinh dục gây nên. Khi nhiễm herpes sinh dục, người bệnh buồn đi vệ sinh liên tục kèm theo các dấu hiệu:
- Tiêu chảy, đau, thậm chí chảy máu khi đi đại tiện
- Xuất huyết trực tràng
- Đau vùng bụng phía bên trái
- Cảm giác đầy, căng trướng ở trực tràng
- Đau, viêm ngứa khu vực hậu môn
Hầu hết các trường hợp nhiễm virus HSV đều không biết bản thân mắc bệnh. Bởi nhiều người bệnh không xuất hiện triệu chứng hoặc có các dấu hiệu rất nhẹ, khiến họ nhầm tưởng với căn bệnh da liễu nào đó. Tuy nhiên, herpes sinh dục không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ để lại những hệ lụy vô cùng nguy hiểm. Người bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như:
- Cơ thể mệt mỏi, sốt
- Đau cơ, đau nhức xương khớp
- Xuất hiện các nốt mụn nước hoặc vết sưng nhỏ đơn lẻ hoặc mọc thành từng cụm tại bộ phận sinh dục, hậu môn, miệng…
- Đau, ngứa ngáy xung quanh các nốt mụn. Khi chúng vỡ ra sẽ chảy dịch hoặc chảy máu gây nóng rát, đau đớn.
- Tiểu đau, tiểu buốt, tiểu rát
- Đau đớn khi đại tiện
- Sưng hạch bạch huyết
Herpes sinh dục có nguy hiểm không?
Herpes sinh dục không đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh nhưng đây là căn bệnh khó điều trị dứt điểm và thường tái nhiễm nhiều lần trong đời (đặc biệt là đối tượng có sức đề kháng yếu). Trường hợp phát hiện muộn và điều trị chậm chễ, người bệnh có thể gặp một số biến chứng nguy hiểm như:
- Giảm chất lượng sống
Các vết loét ngứa ngáy và đau đớn dai dẳng khiến người bệnh khó chịu, lo lắng và gặp nhiều phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng này kéo dài khiến chất lượng sống và hiệu suất công việc giảm sút.
- Tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn
Khi các nốt mụn tại cơ quan sinh dục vỡ ra sẽ tạo thành các ổ viêm loét chảy dịch ngứa ngáy, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng xâm nhập và gây nhiễm trùng. Nếu không can thiệp đúng cách, viêm nhiễm có thể xâm nhập sâu hơn vào cơ quan sinh sản, gây viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm tử cung (ở nữ giới), gây viêm bao quy đầu, viêm tinh hoàn, viêm tuyến tiền liệt (ở nam giới). Những tổn thương tại cơ quan sinh sản có thể cản trở thiên chức làm cha, làm mẹ của người bệnh.
- Sảy thai, sinh non
Virus gây bệnh herpes sinh dục cực kỳ nguy hiểm với phụ nữ mang thai. Tình trạng bệnh tiến triển nặng có thể gây biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến não bộ, thị lực.., làm tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng bào thai hoặc thai chết lưu trong bụng mẹ.
Để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm, người bệnh có triệu chứng bất thường nghi mắc herpes sinh dục cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa thăm khám và điều trị kịp thời.
Chẩn đoán bệnh herpes sinh dục bằng cách nào?
Các xét nghiệm được áp dụng để chẩn đoán herpes sinh dục là:
- Xét nghiệm PCR
Xét nghiệm PCR là phương pháp chẩn đoán mụn rộp sinh dục chính xác nhất hiện nay, được áp dụng phổ biến tại nhiều bệnh viện, phòng khám chuyên khoa. Xét nghiệm này nhằm tìm kiếm các đoạn DNA của virus trong tế bào, chất dịch tại bộ phận sinh dục hoặc đường tiết niệu. Ưu điểm vượt trội của phương pháp này nhận biết được sự hiện diện của virus HSV ngay cả khi người bệnh không có triệu chứng.
- Nuôi cấy tế bào
Xét nghiệm herpes sinh dục bằng hình thức nuôi cấy tế bào nhằm kiểm chứng sự xuất hiện của virus HSV. Tuy nhiên kết quả nuôi cấy tế bào và xét nghiệm PCR có thể không chuẩn xác nếu vết loét bắt đầu lành hoặc người bệnh mới nhiễm virus HSV-2.
- Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu giúp phát hiện các kháng thể HSV (các protein được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch để đáp ứng với nhiễm trùng) trong mẫu tế bào khi được thêm vào cùng thuốc nhuộm huỳnh quang. Nếu có virus tồn tại trong mẫu tế bào, các kháng thể sẽ dính vào virus và phát sáng khi quan sát dưới kính vi. Tuy nhiên, phương pháp này không thể xác định chính xác thời gian nhiễm bệnh khi nào và thường cho kết quả chuẩn xác nhất khi người bệnh đã nhiễm HSV-2 sau vài tuần.
Phác đồ điều trị bệnh herpes sinh dục
Herpes sinh dục có thể chữa khỏi tạm thời nếu áp dụng đúng phương pháp điều trị. Với sự phát triển của y học hiện đại, bệnh được kiểm soát hiệu quả bằng phương pháp nội khoa (sử dụng thuốc). Thuốc điều trị mụn rộp sinh dục gồm 3 dạng là thuốc uống, thuốc bôi và tiêm tĩnh mạch. Tùy thuộc vào mức độ bệnh nặng/nhẹ và các triệu chứng người bệnh đang gặp phải, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp.
Thuốc bôi herpes sinh dục được chỉ định trong trường hợp bệnh nhẹ, khi mụn nước mới bắt đầu xuất hiện. Khi sử dụng, người bệnh sẽ bôi trực tiếp vào vùng da xuất hiện các nốt mụn nước. Thuốc có tác dụng kháng virus, ngăn chặn tình trạng lây lan và giảm cảm giác đau rát, ngứa ngáy cho người bệnh.
Thuốc uống thường được dùng để điều trị toàn thân, có hiệu quả chữa trị ở giai đoạn tiên phát. Thuốc có tác dụng giảm đau, giảm mức độ tổn thương, giúp các vết loét nhanh lành hơn trong giai đoạn đầu của bệnh. Ngoài ra, thuốc điều trị giúp tiêu viêm, ức chế sự phát triển của virus gây bệnh đồng thời giảm mức độ nghiêm trọng trong giai đoạn tái phát.
Trường hợp herpes sinh dục tiến triển nặng, tái phát nhiều lần hay các vết loét lây lan sang các cơ quan khác, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc tiêm tĩnh mạch. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể được dùng kết hợp các loại thuốc trị mụn rộp sinh dục để nâng cao hiệu quả điều trị.
Lưu ý: Điều trị nội khoa chỉ thực sự an toàn và hiệu quả khi người bệnh tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc hoặc sử dụng thuốc không kê đơn. Bởi việc dùng thuốc sai cách có thể khiến bệnh tiến triển nặng và tái phát nhiều lần.
Mụn rộp sinh dục bao lâu thì khỏi?
Việc xác định chính xác thời gian mụn rộp sinh dục bao lâu thì khỏi là rất khó bởi quá trình điều trị còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như thời điểm phát bệnh cũng tình trạng sức khỏe của người bệnh.
Mặc dù không thể chữa khỏi dứt điểm bệnh herpes sinh dục nhưng việc phát hiện và điều trị bằng thuốc trong giai đoạn sớm giúp vết thương sẽ nhanh lành, giảm nguy cơ tái phát và giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh. Nếu phát hiện muộn khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn nặng, quá trình điều trị phức tạp, bệnh dễ tái phát nhiều lần và gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Thể trạng bệnh nhân cũng như khả năng đáp ứng điều trị là yếu tố quyết định mụn rộp sinh dục bao lâu thì khỏi. Người bệnh khỏe mạnh, sức đề kháng cao và khả năng đáp ứng điều trị tốt sẽ giảm nhanh các triệu chứng khó chịu và nguy cơ tái nhiễm thấp hơn những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Cách phòng ngừa bệnh herpes sinh dục hiệu quả?
Bệnh herpes sinh dục có thể phòng ngừa và hạn chế lây nhiễm hiệu quả nếu mọi người tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
- Quan hệ thủy chung với 1 bạn tình, sử dụng bao cao su khi giao hợp để phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Hạn chế quan hệ bằng đường miệng hoặc đường hậu môn vì có nguy cơ lây nhiễm bệnh xã hội qua đường này.
- Không dùng chung vật dụng cá nhân với người khác
- Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng và cải thiện hệ miễn dịch.
- Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm các bệnh lý tiềm ẩn
- Nếu vô tình tiếp xúc với dịch tiết hoặc máu của người bệnh, hãy bình tĩnh rửa tay thật sạch với xà phòng và nhanh chóng đi khám tại các bệnh viện, phòng khám chuyên khoa uy tín.
- Trong quá trình điều trị bệnh, cần kiêng quan hệ tình dục và tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị herpes sinh dục của bác sĩ chuyên khoa.
Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh herpes sinh dục, nắm được nguyên nhân, triệu chứng cũng như phương pháp điều trị để hiệu quả. Nếu còn thắc mắc liên quan đến vấn đề này, hãy liên hệ với các chuyên gia của phòng khám bằng cách gọi điện đến số 0969 668 152 để được hỗ trợ tư vấn nhanh nhất
