Viêm âm đạo là gì: Dấu hiệu, Nguyên nhân & Cách điều trị
Khoảng 90% nữ giới từng mắc viêm âm đạp ít nhất một lần trong đời. Theo thống kê, có đến 60% chị em trong độ tuổi sinh sản, phụ nữ mang thai, từng quan hệ tình dục mắc viêm âm đạo. Trong đó, có đến 65% tái phát sau điều trị, 20% bị vô sinh – hiếm muộn. Bệnh viêm âm đạo dễ mắc nhưng khó điều trị dứt điểm và dễ tái đi tái lại nhiều lần nếu không thăm khám, điều trị đúng cách. Không ít trường hợp tiến triển nặng, dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản về sau. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ cụ thể hơn về vấn đề viêm âm đạo cũng như các phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Mục lục:
Viêm âm đạo là gì?
Âm đạo là một khu vực nhạy cảm trên cơ thể phụ nữ. Nó có dạng ống với một bên đầu là cổ tử cung, đầu còn lại là phần nối ra ngoài cơ thể. Phần trong âm đạo được lót bằng một màng nhày. Khi viêm nhiễm, lớp màng này cũng là khu vực tổn thương nặng nhất của âm đạo.
Viêm âm đạo hiểu cách đơn giản là tình trạng nhiễm khuẩn ở âm hộ, âm đạo, nối giữa cửa mình và cổ tử cung. Nếu bạn bị ra nhiều khí hư, cô bé có mùi hôi, ngứa ngáy, đau rát khi quan hệ, đi tiểu, … Đây là những biểu hiện điển hình. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ thói quen sinh hoạt hàng ngày, quan hệ không an toàn.
Đây là bệnh lý phổ biến và không đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, nếu như chị em chủ quan không điều trị, viêm nhiễm hoàn toàn có thể tái phát. Ngoài ra, các tác nhân, vi khuẩn gây viêm có thể đi ngược từ âm đạo lên buồng trứng, tử cung gây bệnh ở các cơ quan này.
Dấu hiệu viêm âm đạo
Bệnh viêm âm đạo do nhiều tác nhân gây ra. Tùy thuộc vào từng tác nhân gây bệnh mà chị em sẽ nhận thấy các dấu hiệu khác nhau.
Viêm âm đạo do vi khuẩn
Sự sinh sôi, phát triển quá mức của vi khuẩn là nguyên nhân chính dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh trong môi trường vùng kín. Lúc này, nữ giới sẽ nhận thấy triệu chứng như:
- Âm đạo tiết nhiều khí hư bất thường
- Dịch tiết loãng, có màu trắng đục, ngả vàng, xám
- Vùng kín có mùi tanh hôi, mùi nồng hơn khi quan hệ tình dục
- Âm hộ, âm đạo sưng đỏ, ngứa rát
- Tiểu đau, nóng rát khi đi tiểu
- Trường hợp nặng có thể bị rối loạn kinh nguyệt, sốt, ớn lạnh…
Viêm âm đạo do nấm Candida
Nấm Candida tồn tại ở khắp mọi nơi. Trên cơ thể người, chúng trú ngụ tại vùng miệng, đường tiêu hóa và cơ quan sinh dục. Bình thường, nấm men chung sống hòa bình với các vi sinh trong cơ thể và không gây hại cho cơ thể. Nhưng khi sức đề kháng và hàng rào miễn dịch suy yếu, nấm Candida sẽ sinh sôi và phát triển quá mức, gây viêm nhiễm âm đạo với các biểu hiện thường gặp nhất là:
- Khí hư ra nhiều, có màu trắng đục, đặc sệt, bám thành từng mảng ở mép âm đạo, môi lớn, môi bé…
- Ngứa “cô bé”, nhất là vào ban đêm
- Âm hộ, âm đạo sưng đỏ, phù nề. nóng rát
- Cảm giác nóng rát, đau khi tiểu tiện và quan hệ tình dục
Viêm âm đạo do trùng roi Trichomonas
Trùng roi Trichomonas là một ký sinh trùng nguyên sinh có khả năng lây truyền từ người này sang người khác qua đường tình dục. Sau khi xâm nhập vào cơ quan sinh sản, chúng gây ra các triệu chứng viêm âm đạo điển hình như:
- Khí hư màu vàng, xanh lá, sủi bọt và có mùi hôi khó chịu
- Ngứa ngáy âm đạo, âm hộ
- Tiểu buốt, tiểu rát
- Đau vùng bụng dưới, mức độ đau tăng lên khi đến kỳ kinh nguyệt
- Đau rát, khó chịu khi quan hệ tình dục
Ngay khi nhận thấy các triệu chứng bất thường trên, nữ giới cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và hỗ trợ điều trị kịp thời. Tuyệt đối không được tự chữa tại nhà vì có thể khiến tình trạng viêm âm đạo diễn biến phức tạp và tái phát nhiều lần.
Nguyên nhân gây viêm âm đạo
Bác sĩ Sản phụ khoa tại phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội chia sẻ: Viêm âm đạo ở nữ giới xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Thói quen vệ sinh vùng kín không đúng cách
Vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, đặc biệt là trong kỳ kinh nguyệt và sau khi quan hệ tình dục là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng viêm nhiễm. Ngoài ra, việc nữ giới thường xuyên thụt rửa âm đạo đã khiến môi trường vùng kín thay đổi, đồng thời vô tình đẩy vi khuẩn gây bệnh vào sâu bên trong cơ quan sinh sản, dẫn đến viêm nhiễm phụ khoa
Quan hệ tình dục không an toàn
Nữ giới có đời sống tình dục phức tạp, có quan hệ với nhiều đối tác mà không sử dụng biện pháp bảo vệ có thể nhiễm trùng roi Trichomonas, vi khuẩn Neisseria Gonorrhoeae, Treponema pallidum, virus HPV… Chúng là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh viêm âm đạo, bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà. Nếu không được điều trị kịp thời, các tác nhân này sẽ lan rộng và gây nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ.
Rối loạn nội tiết tố
Sự tăng giảm hormone trong độ tuổi dậy thì, khi mang thai và trong thời kỳ mãn kinh, tiền mãn kinh là lý do khiến môi trường âm đạo mất cân bằng. Đây là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh sinh trưởng, phát triển và gây viêm nhiễm âm đạo.
Ảnh hưởng của một số thủ thuật ngoại khoa
Việc thực hiện các phương pháp đặt vòng tránh thai, nạo hút thai, hoặc vá màng trinh tại các cơ sở y tế không đảm bảo chất lượng có thể gây tổn thương tử cung và cổ tử cung. Nếu không khắc phục và xử lý hiệu quả, vi khuẩn xâm nhập và gây ra viêm nhiễm phụ khoa.
Lạm dụng thuốc điều trị
Khi dùng thuốc điều trị tiểu đường, tim mạch…, các bác sĩ thường khuyến cáo chị em nên tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng. Tuyệt đối không lạm dụng thuốc trong thời gian dài bởi có thể gây nên tác dụng phụ rối loạn nội tiết tố, dẫn đến viêm âm đạo, viêm cổ tử cung…
Dị ứng với các thành phần hóa chất
Một số chất tạo mùi, tạo bọt hoặc hóa chất làm sạch trong sữa tắm, dung dịch vệ sinh, nước hoa vùng kín… có thể khiến nữ giới có cơ địa nhạy cảm bị kích ứng, dẫn đến nổi mụn nước, ngứa ngáy, sưng viêm khó chịu.
Bệnh viêm âm đạo có nguy hiểm không?
Viêm âm đạo cũng như các bệnh lý phụ khoa khác. Nếu không điều trị kịp thời sẽ gây những biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe của chị em như:
Viêm nhiễm ngược
Vi khuẩn gây viêm cho âm đạo nếu không điều trị sớm có thể nhiễm khuẩn sang các bộ phận xung quanh. Điều này làm tăng nguy cơ có nguy cơ bệnh nhân mắc thêm các bệnh phụ khoa nguy hiểm khác.
Các bệnh gây ra do biến chứng của âm đạo viêm nhiễm điển hình như: viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyến, viêm vòi trứng, viêm nội mạc tử cung…
Ảnh hưởng đến cuộc sống, đời sống tình dục
Các dấu hiệu của âm đạo viêm nhiễm gây ra rất nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày, đi làm của chị em. Đặc biệt tình trạng viêm gây đau rát khi quan hệ còn khiến chị em sợ yêu, việc này ảnh hưởng xấu tới tình cảm vợ chồng. Gia tăng khả năng tìm niềm vui bên ngoài của đấng mày râu.
Vô sinh – hiếm muộn
Sợ quan hệ, thay đổi môi trường âm đạo, gây viêm nhiễm buồng trứng tử cung là những gì viêm âm đạo có thể gây ra. Tất cả biến chứng của bệnh có thể ảnh hưởng làm giảm khả năng thụ thai thành công xuống mức thấp nhất dẫn tới vô sinh hiếm muộn.
Ung thư cổ tử cung
Nguy hiểm hơn, viêm nếu không điều trị sớm có thể gây ung thư cổ tử cung. Đây là căn bệnh nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao ở nữ giới.
Biến chứng trong thai kỳ
Phụ nữ mang thai hoặc trong thời gian thai kỳ mắc bệnh viêm âm đạo có thể dễ gặp các biến chứng sinh non, sảy thay, thai nhi suy dinh dưỡng…..
Đặc biệt nếu em bé sinh ra qua đường âm đạo viêm nhiễm có thể mắc viêm phổi, viêm da, hoặc mù lòa…..
Viêm âm đạo có tự khỏi được không?
Viêm âm đạo có tự khỏi được không là thắc mắc của hầu hết chị em phụ nữ khi gặp vấn đề này. Theo các bác sĩ, viêm âm đạo có tự khỏi được không phụ thuộc vào mức độ nặng, nhẹ của bệnh và cách chăm sóc của mỗi chị em.
Đối với những trường hợp viêm âm đạo mức độ nhẹ, bệnh có thể tự khỏi mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, nữ giới cần tuân thủ thói quen sinh hoạt hợp lý như vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đúng cách, không thụt rửa sâu âm đạo, chọn lựa đồ lót thoải mái và kiêng quan hệ tình dục cho đến khi các triệu chứng bệnh biến mất.
Tuy nhiên, hầu hết trường hợp mắc viêm âm đạo thường được phát hiện khi bệnh đã ở mức độ nặng. Lúc này bệnh không thể tự khỏi được và việc can thiệp y tế là bắt buộc. Nữ giới khi có biểu hiện bất thường tại vùng kín nên đến cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ có chuyên môn thăm khám và hỗ trợ. Chị em không được tự chẩn đoán, tự mua thuốc về dùng khi chưa được bác sĩ chỉ định. Bởi việc điều trị sai cách có thể khiến bệnh tiến triển nặng hơn, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và khả năng sinh sản về sau.
Các phương pháp chẩn đoán viêm âm đạo
Thăm khám chuyên gia ngay khi phát hiện các dấu hiệu viêm âm đạo là việc làm quan trọng giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng cẩn thận. Quá trình này bao gồm việc đặt câu hỏi chi tiết về các triệu chứng bạn đang gặp phải, tiền sử bệnh lý, cũng như các tình huống tiếp xúc có thể gây nhiễm trùng.
Sau khi trao đổi, bác sĩ sẽ kiểm tra bên ngoài, bên trong âm đạo bằng dụng cụ y tế chuyên dụng như mỏ vịt, nhằm phát hiện các dấu hiệu bất thường trong âm đạo và cổ tử cung.
Để xác định chính xác tình trạng viêm nhiễm cũng như nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm cần thiết như:
Kiểm tra pH âm đạo
Bằng cách sử dụng que thử hoặc giấy đo pH, bác sĩ có thể đánh giá nồng độ acid hoặc kiềm trong dịch âm đạo. Nếu độ pH tăng bất thường thì khả năng cao nữ giới đã bị nhiễm vi khuẩn hoặc trùng roi. Mặc dù không thể chẩn đoán chính xác song phương pháp này cung cấp thông tin hữu ích để hỗ trợ quá trình thăm khám về sau.
Soi tươi
Phương pháp này giúp xác định chính xác nguyên nhân gây bất thường về màu, mùi, tính chất dịch âm đạo nhờ việc kiểm tra dịch tiết dưới kính hiển vi.
Nuôi cấy dịch âm đạo
Nuôi cấy dịch âm đạo nhằm xác định sự hiện diện của vi khuẩn, nấm hoặc Trichomonas. Kỹ thuật này giúp kiểm tra, đánh giá chính xác nguyên nhân gây bệnh, từ đó đưa ra quyết định điều trị phù hợp, hiệu quả nhất cho người bệnh.
Cách chữa viêm âm đạo hiệu quả
Phần lớn bệnh viêm nhiễm ở âm đạo thường được điều trị bằng thuốc đặt phụ khoa tại nhà. Ngoài ra có thể chữa bằng thuốc Nam, Đông y, hay các bài thuốc dân gian, … cũng có thể tham khảo.
Tuy nhiên, mấu chốt của vấn đề là khi mắc bệnh, bệnh nhân không được tự ý chuẩn đoán và điều trị tại nhà. Qua đó, các phương pháp mà chúng tôi chia sẻ dưới đây bạn nên dùng chúng làm tài liệu tham khảo. Không thực hiện theo khi chưa được chỉ dẫn chính xác từ bác sĩ.
Điều trị viêm âm đạo bằng thuốc
Thông thường, viêm âm âm hộ, âm đạo có thể được điều trị bằng thuốc uống, thuốc bôi hoặc thuốc đặt. Các loại thuốc có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh ở mức độ nhẹ. Ngoài ra, phương pháp điều trị này không triệt để, bệnh có thể tái phát.
Thuốc trị nấm
- Thuốc uống: Thuốc được sử dụng khi viêm nhiễm nặng vì thuốc có tác dụng toàn thân. Một số thuốc được sử dụng trong trường hợp này như: Canditral, Sanuzo….
- Thuốc đặt: Clotrimazol, Ecozole… là những thuốc phổ biến được sử dụng để trị nấm.
- Thuốc bôi: Thuốc kevizole, mỗi ngày bôi 1-2 lần.
Thuốc điều trị viêm do trùng roi
- Nhóm thuốc Metronidazol: Sử dụng liều cao, uống trong 7 ngày liên tiếp.
- Nhóm thuốc Tinidazol: Bao gồm các loại thuốc Midazol.
- Thuốc đặt Tergynan: Thuốc sử dụng theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Viêm do tạp khuẩn uống thuốc gì
- Thuốc uống: Sử dụng thuốc kháng sinh Metronidazol 2 lần mỗi ngày, sử dụng liên tục trong 1 tuần.
- Thuốc đặt: Sử dụng thuốc đặt Polygynax trong 1 tuần.
Phương pháp ngoại khoa
Trường hợp chị em bị viêm âm đạo mãn tính, việc dùng thuốc không hiệu quả. Có thể bác sĩ chỉ định phương pháp ngoại khoa. Ưu điểm của những phương pháp này là thời gian thực hiện ngắn, không tác dụng phụ.
- Phương pháp Oxy xanh: Sử dụng oxy chiếu vào âm đạo để tiêu diệt các tác nhân gây bệnh. Phương pháp này không làm mất cân bằng âm đạo nên chị em có thể yên tâm điều trị.
- Phương pháp Ozone: Bác sĩ dẫn khí ozone vào âm đạo để tiêu diệt hại khuẩn. Đồng thời, kích thích tế bào khỏe mạnh phát triển.
Một số cách điều trị viêm âm đạo bằng dân gian
Các cách chữa viêm âm đạo tại nhà bằng thảo dược dân gian dưới đây chỉ là tài liệu tham khảo. Không có dẫn chứng khoa học về tính an toàn của phương pháp. Bệnh nhân chỉ nên tham khảo không được sử dụng tùy ý. Tránh bệnh biến chứng nặng hơn.
Sử dụng tỏi
Tỏi có vị đắng, tính ôn được sử dụng để chữa bệnh cảm cúm, phong hàn, nhiễm trùng đường tiết niệu. Ngoài ra, trong tỏi còn có allicin có tác dụng ngăn chặn và tiêu diệt các tác nhân gây viêm. Do đó, chị em có thể sử dụng để cải thiện viêm nhiễm.
Với tỏi, chị em có thể áp dụng một trong những cách sau:
- Ăn sống 3 – 4 tép tỏi hoặc uống nước tỏi mỗi ngày.
- Giã nát 2 – 4 nhánh tỏi tươi, pha với nước ấm để vệ sinh âm đạo.
Chị em kiên trì sử dụng trong 2 tuần các triệu chứng ngứa ngáy sẽ thuyên giảm.
Vệ sinh vùng kín bằng nước rau sam
Rau sam có khả năng kháng sinh tự nhiên, khử trùng. Nên rất tốt trong việc điều trị viêm nhiễm phụ khoa, trong đó có viêm nhiễm âm đạo.
Để hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn, chị em có thể dùng kết hợp uống và vệ sinh vùng kín bằng rau sam. Cụ thể như sau:
- Uống nước rau sam: Chị em rửa sạch 50g rau sam, sau đó giã nát vắt lấy nước uống. Sử dụng vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ.
- Vệ sinh vùng kín: Cho rau sam vào nồi đun với 300ml nước trong 10 phút. Đổ nước ra chậu, cho thêm muối vào. Khi nước nguội bớt thì tiến hành vệ sinh vùng kín.
Rửa vùng kín bằng giấm táo
Giấm táo có tác dung cân bằng độ pH trong âm đạo, giúp chống viêm hiệu quả.
Cách thực hiện như sau:
- Cho 1 – 2 thìa cà phê giấm hòa chung với 200ml nước. Uống mỗi ngày từ 2 – 3 lần.
- Pha khoảng 15 – 29ml giấm táo và chậu nước ấm. Sử dụng để rửa sạch vùng kín mỗi ngày.
Cách phòng ngừa viêm âm đạo
Nữ giới có thể chủ động phòng ngừa viêm âm đạo bằng cách áp dụng một số lưu ý sau:
- Vệ sinh “cô bé” sạch sẽ, đúng cách, đặc biệt là những ngày đèn đỏ và sau khi quan hệ tình dục.
- Không nên thụt rửa âm đạo vì có thể khiến âm đạo bị tổn thương và làm mất cân bằng môi trường âm đạo mất.
- Giữ vùng kín khô thoáng, sạch sẽ. Thay giặt đồ lót thường xuyên và hạn chế sử dụng băng vệ sinh hàng ngày.
- Sử dụng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, có độ pH phù hợp để giảm tình trạng kích ứng.
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, kiêng thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn cay nóng, dầu mỡ và các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
- Nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ đủ giấc, đúng giờ và hạn chế thẳng kéo dài.
- Quan hệ tình dục an toàn và luôn sử dụng bao cao su khi chưa có nhu cầu mang thai, sinh con. Nói không với các mối quan hệ ngoài luồng.
- Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn đề bất thường.
Hy vọng với thông tin trên đây, chị em đã có thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe để từ đó phòng ngừa nguy cơ viêm nhiễm âm đạo. Nếu bạn còn thắc mắc cần giải đáp, hãy gọi đến hotline 024.37.152.152 – 0969.668.152 để được các chuyên.
