THUỐC TRÁNH THAI KHẨN CẤP 24 giờ: CÁCH DÙNG ĐẢM BẢO HIỆU QUẢ
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24 giờlà giải pháp được nhiều chị em nghĩ đến khi lỡ quan hệ tình dục không an toàn. Tuy nhiên nếu uống không đúng cách không chỉ làm tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn mà còn gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Vậy thuốc tránh thai khẩn cấp 24 giờ sử dụng sao cho đúng cách? Cơ chế hoạt động thế nào? Có tác dụng phụ gì không? Nội dung dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại thuốc này và cách sử dụng hiệu quả, an toàn. Hãy cùng theo dõi nhé!
Mục lục:
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24 giờ là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h là loại thuốc sử dụng trong các tình huống “ngoài kế hoạch” nhằm ngăn chặn quá trình thụ thai sau quan hệ. Thuốc chứa hàm lượng hormone progestin cao hơn nhiều lần so với thuốc tránh thai hàng ngày, giúp ức chế rụng trứng và ngăn tinh trùng gặp trứng.
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h là dòng thuốc có thời gian hiệu lực ngắn nhất – được chỉ định sử dụng trong vòng 24 giờ sau quan hệ. Thuốc phổ biến nhất trên thị trường hiện nay là Lys 24h, được nhiều chị em biết đến.
Khi nào nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp 24h?
Thuốc được khuyến nghị trong các trường hợp:
- Quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su
- Bao cao su bị rách – thủng – tuột khi giao hợp
- Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày 2 viên trở lên
- Lỡ mất lịch tiêm thuốc tránh thai theo định kỳ
- Các trường hợp bị cưỡng bức, hãm hiếp
- Nghi ngờ biện pháp tránh thai đang dùng thất bại
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h có hiệu quả tránh thai khoảng 80–90% nếu uống đúng thời điểm. Tuy nhiên, hiệu quả sẽ giảm dần theo thời gian, vì vậy càng uống sớm càng tốt.
Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai khẩn cấp 24h
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h hoặc các loại 48h, 72h… đều hoạt động dựa trên các cơ chế sau:
- Ức chế rụng trứng: Hàm lượng progestin cao làm ngăn chặn quá trình phóng noãn, tránh việc trứng rụng vào thời điểm tinh trùng vẫn còn sống trong cơ thể.
- Làm đặc chất nhầy cổ tử cung: Khi chất nhầy đặc lại, tinh trùng khó di chuyển vào buồng tử cung để gặp trứng.
- Thay đổi nội mạc tử cung: Ở một số trường hợp, thuốc khiến niêm mạc tử cung “không sẵn sàng” cho phôi làm tổ, từ đó giảm khả năng mang thai.
Lưu ý quan trọng: Thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng phá thai. Nếu trứng đã thụ tinh và làm tổ, thuốc không thể tác động.
Cách sử dụng thuốc tránh khẩn cấp 24h đúng cách
Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp 24h đúng cách
Để thuốc tránh thai khẩn cấp 24h đạt hiệu quả tối đa, bạn cần tuân thủ:
1. Uống sớm nhất có thể trong vòng 24 giờ
- Uống ngay sau khi quan hệ là tốt nhất
- Từ 0–12 giờ: hiệu quả có thể đạt đến 90%
- 12–24 giờ: hiệu quả giảm còn 70–80%
Càng uống muộn, nguy cơ mang thai càng cao.
2. Uống nguyên viên với nước, không bẻ – không nhai
Việc bẻ hoặc nhai thuốc có thể làm giảm tác dụng hoặc gây kích ứng dạ dày.
3. Không lạm dụng thuốc
- Chỉ dùng khi thật sự cần
- Không dùng quá 2 lần/tháng
- Không vượt quá 3 lần/năm
Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây rối loạn nội tiết, rong kinh, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
4. Nếu bị nôn trong vòng 2 giờ – cần uống bù
- Nếu bạn nôn ngay sau khi uống thuốc:
- Trong 2 giờ đầu → Hỏi bác sĩ để uống bù liều khác
- Sau 2 giờ → Thuốc đã được hấp thu, không cần uống bù
5. Không dùng song song với thuốc tránh thai hàng ngày
Bạn tuyệt đối không nên dùng song song thuốc tránh thai hàng ngày với thuốc tránh thai khẩn cấp. Điều này khiến hormone tăng đột ngột, gây rối loạn kinh nghiêm trọng.
Tác dụng phụ của thuốc tránh thai 24h
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h không được khuyến khích sử dụng thường xuyên. Vì loại thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như sau:
1. Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt
Thuốc tránh thai 24h làm biến đổi mạnh mẽ hệ nội tiết và gây ức chế quá trình rụng trứng. Vì vậy chắc chắn sẽ gây ra thay đổi ở chu kỳ kinh kinh nguyệt. Chu kỳ kinh có thể đến sớm hoặc trễ hơn bình thường. Mức độ rối loạn kinh nguyệt cũng phụ thuộc vào thể trạng và các đặc điểm chu kỳ ban đầu của mỗi người. Thông thường chu kỳ kinh nguyệt sẽ trở lại bình thường sau 1-2 tháng, khi hệ nội tiết ổn định.
Nếu bị trễ kinh và lo lắng đến khả năng mang thai, bạn nên dùng que thử hoặc thăm khám bác sĩ.
2. Chảy máu âm đạo
Tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp 24h là chảy máu âm đạo. Điều này xảy ra do các hormone nội tiết tăng cao đột biến gây chảy máu tử cung. Hiện tượng này thường kéo dài 2-3 ngày và không có gì đáng lo.
Tuy nhiên chảy máu nhiều, kéo dài bất thường thì có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn. Trong trường hợp này bạn nên đi khám bác sĩ ngay.
3. Chóng mặt và nôn mửa
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h có tác dụng rất mạnh nên sẽ gây ra cảm giác chóng mặt, buồn nôn. Hiện tượng này khá phổ biến, có khoảng 50% các trường hợp uống thuốc tránh thai khẩn cấp bị nôn mửa.
4. Mệt mỏi
Sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp 24h, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi. Đây là điều không thể tránh khỏi, hiện tượng này thường kéo dài 1-2 ngày. Nếu cảm giác khó chịu, mệt mỏi kéo dài, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Ngoài ra, một số tác dụng phụ ít gặp hơn là: tức ngực, đau đầu, giảm ham muốn…
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h giá bao nhiêu
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h thường có chi phí không đắt và có thể dễ dàng mua tại các cửa tiệm, hiệu thuốc được cấp phép. Giá thuốc tránh thai khẩn cấp 24h có giá dao động từ 5.000 – 15.000 VNĐ/hộp. Loại thuốc tránh thai khẩn cấp 24h được nhiều nữ giới tin tưởng lựa chọn là Lys. Trên thị trường hiện nay có ít thuốc tránh thai khẩn cấp 24h nên chị em chỉ nên mua thuốc Lys để tránh thai hoặc nếu là thuốc khác cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
Tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp 24h
Thuốc tránh thai khẩn cấp có hại không? Có nếu lạm dụng.
Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng mạnh, vì vậy không được dùng như biện pháp tránh thai thường xuyên. Dùng sai cách có thể dẫn đến nhiều hệ lụy:
- Tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung: Do thuốc làm thay đổi nội mạc tử cung khiến phôi bám ở vị trí bất thường như vòi trứng.
- Rối loạn nội tiết lâu dài: Sử dụng liên tục có thể làm mất cân bằng hormone gây rối loạn kinh nguyệt, giảm khả năng rụng trứng. Điều này có thể dẫn đến hiếm muộn ở một số người.
- Nguy cơ huyết khối tĩnh mạch: Hàm lượng progestin cao có thể gây đau nhói chân, sưng đỏ chi, khó thở.
- Rối loạn tiêu hóa: Một số người gặp tình trạng đau bụng, nôn ói, tiêu chảy
Những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp 24h
Dù thuốc tránh thai khẩn cấp 24h mang lại hiệu quả cao trong việc ngừa thai sau quan hệ không an toàn, nhưng để sử dụng đúng và an toàn, chị em cần nắm rõ những lưu ý dưới đây. Việc hiểu đúng – làm đúng không chỉ giúp tăng hiệu quả tránh thai mà còn hạn chế tối đa tác dụng phụ và những rủi ro lâu dài cho sức khỏe sinh sản.
1. Tìm hiểu thành phần thuốc để tránh dị ứng hoặc tương tác thuốc
Mỗi loại thuốc tránh thai khẩn cấp đều có hàm lượng progestin khác nhau. Một số loại chứa levonorgestrel, một số khác chứa ulipristal acetate hoặc các dạng dẫn xuất hormone sinh dục nữ. Việc đọc thành phần giúp bạn:
- Tránh sử dụng nếu từng dị ứng hormone nội tiết
- Biết loại nào phù hợp với cơ địa
- Tránh dùng cùng với thuốc điều trị có thể làm giảm hiệu quả ngừa thai, chẳng hạn như: thuốc chống động kinh, kháng sinh nhóm rifampicin, thuốc điều trị HIV, thuốc điều trị lao
Nếu bạn đang dùng thuốc khác mỗi ngày, hãy hỏi dược sĩ hoặc bác sĩ trước khi uống.
2. Không thay thế thuốc tránh thai hàng ngày bằng thuốc tránh thai khẩn cấp
Một hiểu lầm phổ biến là “cứ uống thuốc tránh thai khẩn cấp là tránh thai được”. Điều này hoàn toàn sai.
Thuốc khẩn cấp không ổn định nội tiết, không phù hợp để dùng lâu dài
Hàm lượng hormone quá cao có thể khiến bạn bị:
- Rối loạn kinh nguyệt
- Mất kinh
- Rong kinh – rong huyết
- Rối loạn rụng trứng
Sử dụng liên tục trong 2–3 tháng có thể làm giảm khả năng sinh sản, đặc biệt ở người có cơ địa nhạy cảm với nội tiết.
3. Không lạm dụng: Chỉ dùng tối đa 2 lần/tháng và không quá 3 lần/năm
Cơ quan y tế quốc tế khuyến cáo:
- Dùng ≤ 2 lần/tháng
- Dùng ≤ 3 lần/năm
Nếu dùng quá mức, hậu quả có thể gồm:
- Buồng trứng “mệt” vì hormone bị ức chế liên tục
- Mất cân bằng nội tiết kéo dài
- Kinh nguyệt rối loạn trong nhiều tháng
- Tăng nguy cơ thai ngoài tử cung
- Giảm khả năng thụ thai tự nhiên
Nếu bạn phải dùng thuốc khẩn cấp nhiều lần, điều đó chứng tỏ bạn không có biện pháp tránh thai phù hợp. Hãy cân nhắc chuyển sang thuốc tránh thai hằng ngày, bao cao su hoặc đặt vòng.
4. Uống thuốc càng sớm càng tốt để tăng hiệu quả
Thuốc tránh thai khẩn cấp 24h phát huy hiệu quả tối đa khi:
- Uống trong 0–12 giờ đầu
- Hiệu quả giảm dần từ 12–24 giờ
Nhiều chị em nghĩ “24h uống lúc nào cũng được” nhưng đây là sai lầm phổ biến dẫn đến có thai ngoài ý muốn. Hãy uống ngay sau khi quan hệ để đạt hiệu quả tối ưu.
5. Nếu bị nôn trong vòng 2 giờ – cần uống lại liều khác
Progestin cần ít nhất 2 giờ để hấp thu hoàn toàn. Nếu bạn nôn trong khoảng thời gian này:
- Thuốc chưa kịp hấp thụ
- Hiệu quả ngừa thai gần như bằng 0
Giải pháp:
- Đến nhà thuốc để mua lại liều thay thế
- Nếu đang dùng thuốc loại đặc biệt (không phải levonorgestrel), hãy hỏi bác sĩ trước khi uống lại
6. Tránh sử dụng thuốc nếu nghi ngờ đã mang thai
Thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác dụng phá thai. Nếu đã mang thai, thuốc không làm phôi bong ra, cũng không ngăn chặn việc phôi bám vào tử cung.
Ngoài ra:
- Uống thuốc khi đã mang thai có thể gây chảy máu bất thường
- Làm chị em nhầm tưởng rằng không có thai và bỏ lỡ thời điểm phát hiện sớm
- Nếu bị trễ kinh quá 7–10 ngày sau khi uống thuốc, hãy thử thai bằng que hoặc thăm khám.
7. Không sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp khi đang cho con bú (đối với một số loại)
Một số thành phần hormone có thể:
- Đi vào sữa mẹ
- Ảnh hưởng đến bé
- Ảnh hưởng đến lượng sữa
Nếu bạn đang cho con bú và cần dùng thuốc tránh thai khẩn cấp, hãy:
Tham khảo loại phù hợp (chẳng hạn levonorgestrel an toàn hơn)
Hỏi ý kiến bác sĩ để chọn thuốc không ảnh hưởng đến trẻ nhỏ
8. Lưu ý thuốc không có tác dụng phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục (STDs)
Nhiều chị em hiểu lầm rằng uống thuốc tránh thai khẩn cấp là “an toàn”. Thực tế:
- Thuốc không ngăn lây truyền HIV
- Không ngăn bệnh xã hội như lậu, giang mai, sùi mào gà, HPV…
- Không bảo vệ khỏi viêm nhiễm phụ khoa
Do đó, nếu bạn không biết rõ tình trạng sức khỏe tình dục của đối phương, bao cao su vẫn là biện pháp an toàn nhất.
9. Theo dõi cơ thể sau khi dùng thuốc
Sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp 24h, bạn cần chú ý:
- Có chảy máu âm đạo bất thường kéo dài hơn 5–7 ngày không?
- Có đau bụng dữ dội không?
- Kinh nguyệt có chậm quá 14 ngày không?
Những biểu hiện này có thể là dấu hiệu:
- Rối loạn nội tiết mạnh
- Thai ngoài tử cung
- Tác dụng phụ quá mức của hormone
Hãy thăm khám tại cơ sở y tế nếu xuất hiện triệu chứng lạ.
10. Không tự ý dùng thuốc giả – thuốc kém chất lượng
Thuốc tránh thai khẩn cấp bị làm giả khá nhiều trên thị trường. Thuốc giả có thể:
- Không chứa đủ hoạt chất dẫn tới hiệu quả không cao, dễ có thai ngoài ý muốn
- Gây tác dụng phụ nguy hiểm
- Bị nhiễm tạp chất
Khi mua, hãy chọn:
- Nhà thuốc lớn
- Cơ sở được phép kinh doanh thuốc
- Sản phẩm còn hạn – bao bì nguyên vẹn – có tem chống giả
11. Không dùng đồng thời nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Một số chị em uống 2 loại thuốc khẩn cấp để “tăng hiệu quả”. Tuyệt đối không nên vì:
- Hormone tăng đột ngột gây rối loạn nghiêm trọng
- Nguy cơ rong huyết kéo dài
- Tăng tác dụng phụ
Chỉ dùng duy nhất một loại cho mỗi lần quan hệ không an toàn.
12. Không dùng thuốc khi có bệnh lý nội tiết hoặc huyết khối tĩnh mạch
Nếu bạn thuộc nhóm sau, hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng:
- Tiền sử huyết khối tĩnh mạch
- Rối loạn đông máu
- Bệnh gan
- Bệnh tim mạch
- Rối loạn tuyến giáp
- U vú hoặc ung thư phụ khoa nhạy cảm hormone
Những trường hợp này có nguy cơ gặp biến chứng khi dùng hormone liều cao.
Trên đây là một số thông tin về thuốc tránh thai 24h và cách sử dụng sao cho đúng. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu cơ chế hoạt động, những tác dụng phụ và tác hại của thuốc để có cách sử dụng hiệu quả và an toàn nhất. Nếu chị em còn băn khoăn, thắc mắc, liên hệ ngay tới Hotline 0969668152 hoặc nhấp chọn TƯ VẤN ONLINE để được hỗ trợ nhanh chóng.
