Vỡ tinh hoàn là thế nào? Nỗi ám ảnh kinh hoàng của nam giới
Mặc dù, tinh hoàn ở nam giới là tuyến sinh sản được bao bọc trong bìu nhưng vỡ tinh hoàn lại là hiện tượng không hiếm gặp, đặc biệt là trong trường hợp nam giới bị chấn thương nặng. Vậy vỡ tinh hoàn có đau không? có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không? là sự lo lắng của những nam giới khi không may bị vỡ tinh hoàn. Bài viết dưới đây sẽ là sự giải đáp cho các vấn đề về vỡ tinh hoàn, anh em nam giới hãy cùng tìm hiểu.
Mục lục:
Cấu tạo và chức năng của tinh hoàn
Trong cơ thể nam giới, tinh hoàn có vai trò chính trong việc duy trì khả năng sinh sản của cánh mày râu. Tinh hoàn được coi như là một nhà máy sản xuất tinh trùng và hormone “khẳng định” bản lĩnh nam giới – testosterone.
Theo giải phẫu học, tinh hoàn có hình dạng bầu dục, chiều dài trung bình từ 4 – 5cm, được chứa trong túi da hay còn gọi là bìu. Bìu không chỉ là nơi cư trú của tinh hoàn mà còn được coi như 1 hệ thống điều hoà nhiệt độ, tạo môi trường tốt nhất cho quá trình sinh tinh thuận lợi.
Tuy nhiên, vì tinh hoàn nằm ở bên ngoài phía trước của vùng hạ bộ cho nên chỉ cần một va chạm nhỏ trong sinh hoạt hàng ngày hoặc khi quan hệ tình dục cũng sẽ khiến tinh hoàn bị tổn thương.
Vỡ tinh hoàn là gì?
Theo định nghĩa của nam khoa, vỡ tinh hoàn là hiện tượng một hay cả hai bên tinh hoàn của nam giới bị tổn thương như: dập nát, hoại tử, chảy máu,…
Thạc sĩ Bác sĩ CKII Nam học – Ngoại tiết niệu Lê Đỗ Nguyên có hơn 30 năm kinh nghiệm cho biết: các chấn thương ở tinh hoàn, đặc biệt là vỡ tinh hoàn, đều sẽ gây ra những cơn đau dữ dội ở phần hạ bộ, vài trường hợp đàn ông bị đau ở bụng đến mức có thể ngất đi. Vỡ tinh hoàn không được khắc phục ngay sẽ gây hoại tử, ảnh hưởng đến chức năng sinh sản cũng như sức khỏe của nam giới.
Vì thế, các bác sĩ khuyến cáo nam giới ngay khi thấy vùng hạ bộ của mình có các dấu hiệu sau cần nhanh chân đến cơ sở y tế chuyên khoa để bác sĩ tiến hành thăm khám, có biện pháp khắc phục kịp thời, phòng tránh biến chứng nguy hiểm:
- Bìu sưng, bầm tím, đổi màu.
- Đau tinh hoàn
- Màu nước tiểu sậm, có lẫn sợi máu tươi và đau đớn khó chịu khi tiểu.
- Sốt nóng
- Khô miệng
- Có cảm giác buồn nôn mà không đau đầu hay có bệnh lý về đường tiêu hóa
Hiện, vỡ tinh hoàn được nhận biết theo các mức độ tổn thương của tinh hoàn. Cụ thể:
- Tổn thương mức độ nhẹ: xây xát vùng da bìu, ít khi đau, có thể bị hoặc không bị rách ở ngoài da.
- Mức độ tổn thương trung bình: bị tụ máu ở bìu sau đó tăng dần thể tích vùng xuất huyết.
- Tổn thương nặng: dập nát tinh hoàn, da bìu có thể bị rách, xuất huyết và hoại tử lan rộng khiến nam giới đau đớn dữ dội.
Trong đó, hiện tượng bìu bị sưng tấy, có màu bầm tím là dấu hiệu rõ ràng nhất của vỡ tinh hoàn và là đặc trưng để phân biệt với các triệu chứng của các bệnh lý khác về tinh hoàn.
Nguyên nhân gây vỡ tinh hoàn
Theo thống kê, tình trạng vỡ tinh hoàn thường do chấn thương hoặc bị tác động mạnh vào bìu như va đập, tai nạn hay chấn thương trong thể thao (chiếm 54%). Thậm chí, có trường hợp bị vỡ vì va đập vào bề mặt cứng khi bị ngã. Ngoài ra còn có thể là do:
- Bị động vật tấn công.
- Do chấn thương tinh hoàn trong quá trình chào đời.
- Do tai nạn giao thông, sinh hoạt, vui chơi hoặc bị đánh.
- Tự làm đau
Vỡ tinh hoàn có sao không?
Tinh hoàn có vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống sinh sản của nam giới, tuy nhiên bộ phận này lại rất dễ bị chấn thương gây đau đớn và ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe, chức năng sinh sản cho nam giới.
Vì thế khi tinh hoàn bị vỡ, người bệnh thường hoang mang lo lắng, rồi tự đặt ra câu hỏi vỡ tinh hoàn có sao không? Với thắc mắc này, ThS.BS Nguyên cho biết: vỡ tinh hoàn mặc dù không gây tử vong nhưng gây ra hậu quả nghiêm trọng cho nam giới, đặc biệt vỡ tinh hoàn có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới như:
- Mất khả năng tình dục và vô sinh khi tình trạng vỡ tinh hoàn không được xử lý kịp thời
- Mô bị tổn thương có khả năng hoại tử, không thể cứu vãn và buộc phải phẫu thuật cắt bỏ.
Bác sĩ Nguyên nhấn mạnh: Vỡ tinh hoàn nếu được phẫu thuật trong vòng 72 giờ sau khi chấn thương hiệu quả gần như tuyệt đối, nhưng nếu sau khoảng thời gian này hiệu quả điều trị sẽ thuyên giảm.
Chẩn đoán tình trạng vỡ tinh hoàn
ThS.BS Nguyên chia sẻ, dù là nguyên nhân nào, nhưng khi tinh hoàn bị chấn thương, bị vỡ dù nặng hay nhẹ cũng đều để lại nhiều hậu quả đáng tiếc. Vì thế, việc phát hiện sớm chấn thương, có biện pháp khắc phục kịp thời sẽ giúp nam giới bảo vệ được chức năng sinh sản cũng như phòng ngừa được các biến chứng nguy hiểm khác có thể sảy ra.
Do đó, khi vùng bìu bị chấn thương, nam giới không được chủ quan mà cần chú ý theo dõi, khi có dấu hiệu bất thường cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa để các bác sĩ tiến hành thăm khám, chẩn đoán và xử lý kịp thời. Hãy nhớ “thời gian vàng” để cứu vãn khả năng sinh sản của mình là trong vòng 72 giờ đồng hồ khi nghi ngờ bị vỡ tinh hoàn.
Để xác định bệnh nhân có bị vỡ tinh hoàn hay không, các bác sĩ sẽ thăm khám, hỏi về chấn thương và tiền sử bệnh, bao gồm:
- Thời điểm và diễn biến của chấn thương
- Cảm giác của nam giới sau chấn thương từ thời điểm bị chấn thương cho đến hiện tại.
- Các vấn đề liên quan tới cơ quan sinh dục như: dương vật, bìu hoặc tinh hoàn… trước đó.
Sau khi kiểm tra tình trạng tổn thương, có thể bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm một số xét nghiệm như:
- Siêu âm: Quan sát hình ảnh tinh hoàn và các mô để xác định mức độ tổn thương hoặc những bất thường khác của tinh hoàn.
- Chụp cộng hưởng từ MRI: Đưa ra hình ảnh chi tiết hơn về cấu trúc của tinh hoàn và các bộ phận khác bên trong bìu, giúp bác sĩ phát hiện chính xác điểm bị chấn thương.
- Giải phẫu thăm dò: Với một vài trường hợp vỡ tinh hoàn khó xác định được điểm chấn thương bằng các chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ sẽ phải rạch một đường nhỏ ở vùng da bìu để quan sát bên trong rõ ràng hơn. Qua đó, các bác sĩ sẽ nhanh chóng xác định vùng bị tổn thương và điều trị tổn thương đó khi phẫu thuật, nếu cần thiết.
Phương pháp điều trị tinh hoàn bị vỡ hiệu quả
Ngay khi phát hiện ra chấn thương ở vùng hạ bộ nam giới có thể tạm thời xử trí tại nhà bằng cách dùng đá lạnh để chườm lên vùng tổn thương khoảng 10 phút. Việc làm này có tác dụng giảm đau giúp nam giới cảm thấy dễ chịu hơn. Sau đó, nhanh chóng di chuyển đến cơ sở y tế chuyên khoa thăm khám càng sớm càng tốt.
Nguyên tắc điều trị vỡ tinh hoàn là cứu vãn và bảo tồn tối đa tất cả các bộ phận tinh hoàn với mục tiêu giữ được chức năng của tinh hoàn trong việc sinh sản, sản xuất hormone testosterone cho nam giới. Do đó bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật dựa vào mức độ tổn thương và khả năng chữa lành mô. Cụ thể:
- Nếu tinh hoàn vỡ mà không bị đụng dập nhu mô tinh hoàn, bác sĩ có thể khâu bảo tồn.
- Diện tích vỡ không lan rộng, bác sĩ chỉ định khâu cầm máu,
- Vỡ dập một phần thì chỉ cắt bỏ phần dập nát sau đó khâu kỹ.
- Chỉ bị tổn thương nhẹ, tụ máu khu trú không sâu và không tiến triển lan rộng, đau giảm dần thì bác sĩ sẽ điều trị nội khoa bằng thuốc giảm đau, chống phù nề kết hợp dùng kháng sinh.
Tuy vậy, trong trường hợp nghiêm trọng nhất, có thể ảnh hưởng đến tính mạng và các bộ phận khác, bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ tinh hoàn bởi tinh hoàn vỡ không được cắt bỏ và tự teo đi sẽ ảnh hưởng đến phần còn lại.
Phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn
Đây là phương pháp cắt bỏ triệt để thường được áp dụng cho các trường hợp: vỡ tinh hoàn tổn thương toàn bộ không thể khắc phục gây hoại tử nặng và loại bỏ u tinh hoàn trong bệnh lý ung thư tinh hoàn. Phương pháp này không khó về mặt thủ thuật (thực hiện một vết rạch ở vùng háng, toàn bộ tinh hoàn và hầu hết các dây tinh trùng đều được cắt bỏ) nhưng là phương pháp các bác sĩ hết sức hạn chế áp dụng.
Về lý thuyết, cắt bỏ một tinh hoàn không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới bởi chức năng tinh hoàn còn lại vẫn hoạt động như bình thường. Vẫn có thể sinh tinh trùng và không ảnh hưởng đến sự cương cứng của dương vật. Tuy nhiên, do lượng hormone testosterone bị sụt giảm sẽ khiến nam giới thay đổi tâm lý mệt mỏi, giảm ham muốn tình dục, khó khăn trong việc đạt được cương cứng bình thường, giảm sức hoạt động tại các bộ phận trong cơ thể nam giới nhự hệ thần kinh, hệ cơ xương, hệ hô hấp, hệ tuần hoàn…
Với trường hợp phải cắt bỏ cả hai bên tinh hoàn thì nam giới hoàn toàn không thể sinh ra tinh trùng và testosterone, mất hoàn toàn khả năng sinh sản.
Biện pháp chăm sóc và bảo vệ tinh hoàn cho nam giới
Để vỡ tinh hoàn không còn là nỗi ám ảnh của các đấng mày râu, ngoài việc thường xuyên kiểm tra và quan sát sự thay đổi từ tinh hoàn – bộ phận có vai trò quan trọng nhưng lại được bảo vệ lỏng lẻo, các chuyên gia y tế khuyến cáo nam giới nên thực hiện các biện pháp chăm sóc và bảo vệ bộ phận này như:
- Không hút thuốc lá: Hút thuốc là không chỉ gây hại đến sức khỏe toàn diện ở nam giới mà nó còn là nguyên nhân gây nên các bệnh lý nghiêm trọng đối với hệ sinh sản như ung thư thận, ung thư bàng quang, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư tinh hoàn. Thuốc lá với các độc tố trong đó có thể kích thích tăng sinh khối u tế bào mầm tinh hoàn, ngoài ra còn làm suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng ở nam giới.
- Hạn chế vận động các động tác có nguy cơ gây tổn thương cơ quan sinh dục trong sinh hoạt hàng ngày. Khi tham gia các hoạt động thể thao mạo hiểm hay đối kháng mạnh bóng đá, võ thuật, đua ngựa… nên sử dụng dụng cụ bảo hộ phần hạ bộ.
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm lành mạnh, có tác dụng gia tăng nồng độ testosterone có thể hỗ trợ cải thiện những bệnh lý ở tinh hoàn.
- Đảm bảo lịch thăm khám sức khỏe định kỳ: Biện pháp này sẽ giúp phát hiện và điều trị sớm các bất thường trong sức khỏe, bao gồm cả tinh hoàn và dương vật.
- Duy trì cuộc sống lành mạnh cả về tâm lý và sinh lý. Quan hệ tình dục lành mạnh, không nên ham thử nghiệm những cảm giác mới lạ, tư thế có nguy cơ gây tổn thương.
Như vậy, tình trạng vỡ tinh hoàn không chỉ gây đau đớn mà có thể đem lại nhiều nguy hiểm đối với sức khỏe sinh sản của nam giới. Do đó, nam giới cần có phương pháp bảo vệ và ngăn ngừa, hạn chế tối đa các chấn thương xảy đến tại vùng nhạy cảm này.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp đầy đủ những thông tin bạn quan tâm về hiện tượng vỡ tinh hoàn. Nếu bạn còn có bất cứ băn khoăn nào khác về sức khỏe của mình, hãy chọn [TƯ VẤN TRỰC TUYẾN] hoặc đặt lịch hẹn miễn phí theo số điện thoại: 0969.668.152, các bác sĩ chuyên khoa luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn.